Inter rusoj kaj germanoj, kiuj iom konas la rilatojn inter tiuj du popoloj, Lev Kopelev (1912–1997) estas tre bone konata. Elstara rusa ĝermanisto, li flue parolis la germanan lingvon kaj atingis renomon kiel peranto inter la rusa kaj germana literaturo. Multan atenton trovis lia amikeco kun la verkisto Heinrich Böll (1917-1985), la literatura Nobel-premiito de 1972. Ankaŭ la polan lingvon li lernis kaj ekuzis jam en sia infanaĝo. Pli malfrue li lernis la anglan, la persan kaj iom la ĉinan. Continuer la lecture de De arda kredanto al disidento
Archives par mot-clé : SAT
Ĉu mentoro de Orwell?
Eugène Adam (Lanti) kaj la disreviĝo de maldekstruloj
La literaturo pri George Orwell (1903-1950), la aŭtoro de la rakonto La besto-farmo kaj de la romano Mil naŭcent okdek kvar, estas abunda. Unue dank’ al la biografio de Bernard Crick (1970) ni scias ankaŭ, ke li rilatis kun maldekstraj esperantistoj. Continuer la lecture de Ĉu mentoro de Orwell?
Kodnomo Edward Godwin
Virinisto, anarkiisto, esperantisto. Maria Paulina (Marja) Orsetti (1880–1957) estas plia eksterordinara sed forgesita figuro de la esperantistaro. Motoro de la pola kooperativista movado antaŭmilite ŝi daŭrigis dum la nazia okupacio sian agadon kadre de la reto Społem, porlaboristaj vendejoj posedataj kaj mastrumataj de laboristoj mem, kies respondeculo por virinaj aferoj ŝi iĝis en 1941. Continuer la lecture de Kodnomo Edward Godwin
Spuroj el Flandrio
Por kompreni kio okazis ĵus antaŭ kaj dum la milito en Flandrio, utilas koni la intermilitan situacion de la movado en Belgio.
Belga Ligo Esperantista estis fondita en 1905, kiel kupola organizo de la grupoj fonditaj dum la antaŭaj jaroj. Continuer la lecture de Spuroj el Flandrio
Ekzile en Meksiko
Kiam okazis la faŝista puĉo en Hispanio (1936), malmultaj landoj subtenis praktike la laŭleĝe voĉdonitan respublikan registaron. Inter tiaj esceptoj elstaris la Meksika Respubliko de Lázaro Cárdenas del Río (1895-1970), kiu en 1939-1942 akceptis pli ol 20.000 hispanajn rifuĝintojn. Continuer la lecture de Ekzile en Meksiko
SAT-solidareco el Novjorko
József Porcsin [Ruĝamo Bonesper] (1896/97-1971)
Pri la mondo Bonesper kvazaŭ denaske scivolis, eble tial lia plej ŝatata fako en gimnazio estis geografio, ĉar, kiel li rakontis, tio ebligis al li “‚viziti‘ k ‚vidi‘ en mia naiva revado fantazia malproksimajn landojn”. Continuer la lecture de SAT-solidareco el Novjorko
Matrikulo 33616
Georges Salan (1901-1981) estis kuracisto en suda Francio kiu laboris en malliberejoj. En 1923 li lernis Esperanton. Politika aktivisto, en 1925 li aliĝis samtempe al SAT kaj al la franca Komunista Partio.
Intense kaj inverse, el Germanio Francien
Unu el la ĉefaj SAT-figuroj estas sendube Norbert Barthelmess (1897-1987). Germano loĝanta en Francio, lia vivo interplektiĝas kun la plej gravaj eventoj de la pasinta jarcento, kaj enhavas nekalkuleblan kvanton de aventuroj en pluraj landoj. Continuer la lecture de Intense kaj inverse, el Germanio Francien
Aventuroj de permanenta revoluciulo
Åge Kjelsø (1914-1995) estas fascina karaktero, kiu ne nur batalis politike kaj milite, sed ankaŭ biciklis, esperantumis kaj restis ĉiam fidela al heterodoksa kompreno de socialismo. Continuer la lecture de Aventuroj de permanenta revoluciulo
Scienco kontraŭ rasismo
“La lertuloj en la socio leviĝas al la supraĵo kiel la kremo en la lakto, kaj ĉio kio restas ĉe la fundo apartenas al la malpli valora parto de la homaro […] Tiu ĉi vidpunkto enhavas la ĝermon de la rasismo”
Paul Neergard, Scienco kaj pseŭdoscienco pri heredo kaj raso, 1937, p. 4